Brexit: Beurtvaartadres legt uit

Wat is de backstop?

De Brexit is de laatste jaren een van de belangrijkste punten geweest op de politieke agenda van de EU. Binnen die discussie heeft u waarschijnlijk vaak de term ‘backstop’ horen vallen. Klinkt vlot, die backstop, maar wat houdt het eigenlijk in? En welke gevolgen heeft de regeling voor de EU en het VK?

Wat is de backstop?

Om u het begrip ‘backstop brexit’ goed te kunnen duiden, moeten we eerst terug naar het begin: de Brexit. Zoals u weet is het Verenigd Koninkrijk (VK) op 31 januari uit de EU gestapt. Of dit een harde of zachte Brexit wordt, is nog altijd de vraag. De EU en het VK onderhandelen minstens de rest van 2020 over de voorwaarden van hun ‘scheiding’.

De Ierse grenskwestie

Door de Brexit ontstaat er op het Ierse eiland een landgrens tussen de EU en het VK. Ierland (EU-lidstaat) blijft in de EU, maar Noord-Ierland (VK) stapt samen met het VK uit de EU. Zowel de Ieren als de Britten zien liever geen harde grens ontstaan tussen Ierland en Noord-Ierland. Omdat:

Dit een ingrijpende verandering zou betekenen in het leven van Ieren en Noord-Ieren. Ierland eigenlijk pas net bekomen is van ‘The Troubles’ – een bloederig conflict tussen de gebieden eind vorige eeuw. Volgens EU-leiders een harde grens in strijd is met het Goedevrijdagakkoord, het verdrag waarmee de vrede op het Ierse eiland in 1998 werd bezegeld.

Fase 1

Aan de andere kant wil premier Johnson niet dat het VK deel blijft uitmaken van de Europese douane-unie. Een dilemma. Op dit moment vindt de eerste fase van de onderhandelingen plaats tussen het VK en de EU, waarin afspraken worden gemaakt over terugtreding. Als die zwart op wit staan, gaat de tweede fase van start.

Fase 2: De backstop als noodplan

Tijdens de tweede fase gaan de onderhandelingen over de Ierse grenskwestie. Een heet hangijzer - de EU wil een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland hoe dan ook voorkomen. Daarom heeft de EU de backstop bedacht als noodoplossing, mocht er geen overeenstemming komen. De EU is streng: zonder backstop geen akkoord over de terugtreding. En dus ook geen overleg over invulling van de handelsrelatie.

De backstop in een notendop

Houdt het VK in Europese douane-unie zolang de transitie duurt. Zorgt ervoor dat de grens Ierland/Noord-Ierland openblijft. Doet controles tussen Noord-Ierland en de rest van het VK.

Een grens tussen Ierland en Noord-Ierland?

We hebben al eerder gezien dat verwachtingen rondom de Brexit niet altijd uitkomen. Dus, met welke gevolgen moeten we rekening houden als er wél een harde grens komt tussen Ierland en Noord-Ierland? Eén ding is zeker: Noord-Ierland wordt het hardst geraakt, en heeft in ieder geval een regering nodig om steviger te staan.

Want een harde grens heeft grote gevolgen:

De economische- en politieke positie van het VK gaan er flink op achteruit.
Ook Ierland ondervindt op beide fronten enorme schade.
Producten uit het VK worden duurder door douanetarieven.
De ‘grens’ verstoort toeleveringsketens.
De export van Ierland naar het VK, ongeveer 11,5% van de totale Ierse goederenuitvoer, gaat klappen vangen.
De spanningen in Noord-Ierland kunnen toenemen.

Voorkomen vaste landgrenzen met Noord-Ierland

De EU én het VK willen harde landgrenzen met Noord-Ierland voorkomen. Hiervoor zijn goede afspraken nodig. In het terugtrekkingsakkoord staat dan ook een regeling dat Ieren en Noord-Ieren zonder gedoe van én naar elkaars land mogen blijven reizen. Ook goederen mogen beide kanten op vrij worden verhandeld. Aan de EU de taak om te controleren of de goederen wel echt alleen uit Noord-Ierland komen.

Spannende tijden dus, rondom het Brexit-proces. Uiteraard houden we u van de laatste ontwikkelingen op de hoogte. En heeft u vragen, dan kunt u altijd terecht bij onze import en export Servicedesk. Onze experts helpen u graag verder.